عید قربان بر تمامی مسلمانان جهان تبریک و تهنیت باد

​عید قربان ‏ روز دهم ماه قمری ذی الحجه، از گرامیترین اعیاد مسلمانان است که به یاد ابراهیم و فرزندش اسماعیل جشن گرفته می‌شود.

نام دیگر عید قربان "عید اضحی" است، زیرا "اضحی" جمع "ضحی" به معنی امتداد نور آفتاب است و هنگامی كه خورشید بالا می آید (قبل از ظهر)، آن موقع را "ضحی" گویند.

چنانچه در قرآن كریم آمده است:

" والشمس و ضحیها "

"قسم به خورشید و چاشتگاه آن"سوره شمس/آیه 1

و چون حجاج موقع بالا آمدن آفتاب قبل از ظهر قربانی می كنند، به عید قربان «عید اضحی» می گویند.

عید در لغت از ماده عود به معناى بازگشت است و " قربان" از کلمه قرب به معنای نزدیک بودن گرفته شده است و شخص با قربانی کردن می خواهد به خداوند متعال نزدیک شود.

مراسم عید:

​برگزار کردن مراسم قربانی تنها بر زائران کعبه در مراسم حج واجب است، اما بسیاری از مسلمانان در سراسر جهان در این روز، گوسفند، گاو یا شتری را قربانی کرده و گوشت آنرا بین مستمندان تقسیم می‌کنند.

حاجیان در این روز پس از به پایان رساندن مناسک حج، حیوانی را ذبح می‌کنند و پس از قربانی آنچه بر آنان در حال احرام، حرام شده‏ بود مانند نگاه کردن در آینه، گرفتن ناخن و شانه زدن مو و... حلال می‌گردد.

قربانی کردن از دیدگاه قرآن:

​1- قربانی فرزندان حضرت آدم(ع) كه نخستین قربانی در عالم بشمار می رود و در آیات30- 27 سوره مائده تصریح شده كه خلاصه شرح آن چنین است:

وَ اتْلُ عَلَیْهِمْ نَبَأَ ابْنَیْ آدَمَ بِالْحَقِّ إِذْ قَرَّبا قُرْباناً فَتُقُبِّلَ مِنْ أَحَدِهِما وَ لَمْ یُتَقَبَّلْ مِنَ الْآخَرِ قالَ لَأَقْتُلَنَّکَ قالَ إِنَّما یَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقینَ

و داستان دو فرزند آدم را بحقّ بر آنها بخوان: هنگامی که هر کدام ، کاری برای تقرّب ( به پروردگار ) انجام دادند امّا از یکی پذیرفته شد ، و از دیگری پذیرفته نشد ( برادری که عملش مردود شده بود ، به برادر دیگر ) گفت: «به خدا سوگند تو را خواهم کشت!» ( برادر دیگر ) گفت: « ( من چه گناهی دارم؟ زیرا ) خدا ، تنها از پرهیزگاران می پذیرد!

لَئِنْ بَسَطْتَ إِلَیَّ یَدَکَ لِتَقْتُلَنی‏ ما أَنَا بِباسِطٍ یَدِیَ إِلَیْکَ لِأَقْتُلَکَ إِنِّی أَخافُ اللَّهَ رَبَّ الْعالَمینَ

اگر تو برای کشتن من ، دست دراز کنی ، من هرگز به قتل تو دست نمی گشایم ، چون از پروردگار جهانیان می ترسم!

إِنِّی أُریدُ أَنْ تَبُوءَ بِإِثْمی‏ وَ إِثْمِکَ فَتَکُونَ مِنْ أَصْحابِ النَّارِ وَ ذلِکَ جَزاءُ الظَّالِمینَ

فَطَوَّعَتْ لَهُ نَفْسُهُ قَتْلَ أَخیهِ فَقَتَلَهُ فَأَصْبَحَ مِنَ الْخاسِرینَ

من می خواهم تو با گناه من و خودت ( از این عمل ) بازگردی ( و بار هر دو گناه را به دوش کشی ) و از دوزخیان گردی. و همین است سزای ستمکاران!

(سوره مائده،آیات 30-27)

دو پسر حضرت آدم به نام هابیل و قابیل به ترتیب شبانی (چوپانی) و كشاورزی می كردند و صاحب گوسفندان و آب و خاك فراوان بودند، حضرت آدم(ع) آنان را امر به قربانی در راه خدا كرد. هابیل یكی از بهترین شتران یا گوسفندان را برای قربانی در راه خدا اختصاص داد و قابیل دسته ای از گندم های پست و نامرغوب را جهت قربانی انتخاب كرد كه قربانی هابیل مقبول درگاه پروردگار گردید و قربانی قابیل به علت عدم اخلاص مردود گشت. قابیل به سبب قبول نشدن قربانی حسادت ورزید و آتش خشم و كینه اش زبانه كشید، نفس شیطانی قابیل او را به كشتن برادر وادار كرد و هابیل را كشت و در دنیا و آخرت زیانكار گردید.

2- قربانی حضرت ابراهیم خلیل(ع) یگانه فرزندش اسماعیل(ع) كه در آیات 102 تا 107 سوره صافات بیان گردیده است .

فَبَشَّرْنَاهُ بِغُلَامٍ حَلِيمٍ

پس او را به پسری بردبار مژده دادیم

فَلَمَّا بَلَغَ مَعَهُ السَّعْيَ قَالَ يَا بُنَيَّ إِنِّي أَرَى فِي الْمَنَامِ أَنِّي أَذْبَحُكَ فَانظُرْ مَاذَا تَرَى قَالَ يَا أَبَتِ افْعَلْ مَا تُؤْمَرُ سَتَجِدُنِي إِن شَاء اللَّهُ مِنَ الصَّابِرِينَ

چون با پدر به جایی رسید که باید به کار بپردازند، گفت : ای پسرکم ، در خواب دیده ام که تو را ذبح می کنم بنگر که چه می اندیشی گفت : ای پدر، به هر چه مامور شده ای عمل کن ، که اگر خدا بخواهد مرا از صابران خواهی یافت

فَلَمَّا أَسْلَمَا وَتَلَّهُ لِلْجَبِينِ

چون هر دو تسلیم شدند و او را به پیشانی افکند،

وَنَادَيْنَاهُ أَنْ يَا إِبْرَاهِيمُ

ما ندایش دادیم،: ای ابراهیم ،

قَدْ صَدَّقْتَ الرُّؤْيَا إِنَّا كَذَلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ

خوابت را به حقیقت پیوستی و ما نیکوکاران را چنین پاداش می دهیم

إِنَّ هَذَا لَهُوَ الْبَلَاء الْمُبِينُ

این آزمایشی آشکارا بود

وَفَدَيْنَاهُ بِذِبْحٍ عَظِيمٍ

و او را به گوسفندی بزرگ باز خریدیم

حکم روزه گرفتن درعید قربان:

مطابق با دیدگاه فقهای شیعه دو روز از سال، روزه‌ گرفتن در آن حرام است: عید قربان (دهم ماه ذى الحجه) و عید فطر (اوّل ماه شوال).

اعمال عید قربان:

​اول غسل است که در این روز سنت مؤکد است و بعضی از علما واجب دانسته اند.

دوم نماز عید است مانند نماز عید فطر خوانده می شود لکن در این این روز مستحب است که افطار بعد از نماز از گوشت قربانی شود.

سوم خواندن دعاهایی که وارد شده پیش از نماز عید و بعد از آن و در اقبال ذکر شده و شاید بهترین دعاهای این روز چهل و هشتم صحیفه کامله باشد و دعای چهل و ششم آن را نیز بخواند.

چهارم خواندن دعای ندبه است.

پنجم قربانی است که سنت مؤکد است.

ششم خواندن تکبیرات است برای کسی که در منا باشد،عقیب پانزده نماز که اولش نماز ظهر روز عید است و آخرش نماز صبح روز سیزدهم ؛ و کسانی که در سایر شهر ها هستند،بخوانند عقیب ده نماز از ظهر روز عید تا صبح دوازدهم.

و تکبیرات موافق روایت صحیح در کافی این است:

اَللهُ اَكْبَرُ، اَللهُ اَكْبَرُ، لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ وَ اللهُ اَكْبَرُ، اَللهُ اَكْبَرُ، و للهِ الْحَمْدُ ،اَللهُ اَكْبَرُ عَلى ما هَدانا،اَللهُ اَكْبَرُ عَلى ما رَزَقَنا مِنْ بَهیمَةِ الاْنعامِ، وَ الْحَمْدُ لِلّهِ عَلى ما أبْلانا.

برای اطلاع بیشتر از اعمال عید قربان به کتاب مفاتیح الجنان مراجعه فرمایید.

التماس دعا